به گفته کارشناسان، بازیهای رایانهای به خصوص در سنین پایین اثرات منفی بسیاری از خود بر جای می گذارد. بازی هایی که اگرچه با چند نکته سازنده کوچک از جمله تقویت دید محیط کودک، مهارتهای یافتن راه، چرخش ذهنی و افزایش هماهنگی دست و چشم و بالا رفتن قدرت تصمیمگیری کودکان همراه است اما در مجموع معایب بی شمار آن همچون زنگ هشداری برای خانواده هاست.
در واقع این نوع از بازیها بهدلیل داشتن صفحات گرافیکی، تنوع رنگ و سرعت زیاد تعویض صفحات، با تاثیرات منفی بر مغز و اعصاب کودکان، باعث برخی اختلالات روانی و رفتارهای خشونتآمیز میشوند، از آنجایی که مغز کودک قابلیت تجزیه و تحلیل این تصاویر را ندارد با واقعی تصور کردن این تصاویر، بازیها را در ذهن خود شکل میدهد.
بر اساس تحقیقات، در این نوع از بازی ها، فعالیت آن بخش از مغز کودکان که مرتبط با احساسات و عواطف است، افزایش پیدا کرده و فعالیت بخشی که کنترل مغز کودک را در اختیار دارد، کاهش پیدا میکند. بنابراین این بازیها دشمن درجه یک سلولهای مغزی کودک هستند و به مرور به کوچک شدن و از بین رفتن این سلولها منجر می شوند.
همچنین اکثر کودکانی که ساعات طولانی از وقت خود را صرف این بازی ها می کنند به مرور زمان در برقراری ارتباط با افراد خانواده، دوستان و… به شدت دچار مشکل میشوند.
در ادامه به برخی از این مشکلات اشاره خواهیم کرد:
_این بازیها واکنشهای عاطفی کودک را سرکوب میکند.
_محتویات خشن بازیها، رفتارهای تهاجمی را افزایش میدهد.
_خطر حملات ناگهانی بیماری صرع و اختلالات ناشی از حساسیت به نور را افزایش میدهد.
_بازی کردنهای طولانیمدت ممکن است به چاقی، حواسپرتی و ضعف عملکرد کودکان در مدرسه منجر شود.
_بازیهای رایانهای باعث کوچک شدن قسمتی از مغز که وظیفه کنترل رفتارهای اجتماعی را برعهده دارد، شده و ناهنجاری هایی در قسمت سفید مغز ایجاد میکنند.
_قسمتی از مغز که وظیفه رفتارهای اجتماعی و همچنین مهارتهای شناختی دارد به دلیل بیش از حد از بازی های رایانه ای، نسبت به حالت طبیعی کوچکتر می شود.
_همچنین ناهنجارهایی در قسمت سفید مغز که وظیفه هماهنگی میان مناطق مختلف مغز را بهعهده دارد، مشاهده شده است.
بنابراین بازیهای یارانهای علاوه بر آسیبهای شناختی در مهارت بروز احساسات، در قدرت تصمیمگیری کودکان تاثیرات منفی و غیرقابل جبرانی بگذارد.
بازیهای رایانهای به ویژه بازیهای خشونتآمیز چه تاثیراتی بر مغزمیگذارد؟
ـ قشر جداری مغز
بازیهایی که نیاز به عملکرد لحظهای دارند، این قسمت را که حرکات حساس را کنترل میکند، فعال می کند. بنابراین کودکانی که با بازیهای دارای خشونت بالا بازی میکنند هم از افراد معمولی عصبانیترند و هم عملکرد مغزیشان ضعیفتر است.
ـ لب جلویی مغز
یکی از تحقیقات نشان داده که تعداد بسیاری از بازیکنندگان، تنها میتوانند مغز بازیهای رایانهای را داشته باشند. این بدین معنی است که یک هفته بازی کردن بازیهای خشن باعث کم شدن فعالیت لب جلویی مغزشان شده و باعث تغییرات خلقی در آنها میشود.
ـ قشر پشت استخوان پیشانی
بازیهایی که نیازمند تعقل هستند، این قسمت را فعال میکنند که کارش تصمیمگیری است. بنابراین وقتی بازیکنندگان بهطور پیوسته به بازیهای خشن میپردازند، کاهش قابلتوجهی در این قسمت پیدا میشود. در نتیجه باعث تغییرات خلقی ناگهانی و رفتارهای پرخاشگرانه میشود، که حتی پس از خارج شدن از بازی نیز ادامه مییابد.
ـ دپامین
دپامین تقریبا وسط مغز است و با انجام بازیهای رایانهای در مغز ترشح و باعث یادگیری بهتر و حس پاداش میشود. بنابراین بازی کردن بازیهای خشن باعث افزایش رفتارها، احساسات و تفکرات تهاجمی در کوتاهمدت و بلندمدت میشود.
ـ شعاع قشر کمربندی قدامی
دقیقا بعد از تیراندازی به وسیله اسلحه در بازیهای رایانهای این قسمت از مغز که مخصوص برنامهریزی و امور ادراکی است، فعالیت بیشتری از خود نشان میدهد و تقویت میشود. بنابراین یک هفته بازی کردن، بازیهای خشن باعث کم شدن فعالیت در امور عددی میشود.
ـ شعاع قشر کمربند خلفی و آمیگدال
در حین تیراندازی و بعد از آن نقاطی مسئول تفکیک تضادهای رفتاری کاربر هستند. مطالعات نشان دادهاند که بازیکنندگان ممکن است بخاطر مقابله با خشونتی که در بازی از خود نشان میدهند، واکنشهای هیجانی خود را سرکوب کنند.
فرزندتان را در انتخاب بازی رایانهای کمک کنید
به عنوان یک پدر و مادر آگاه و مسئول به فرزندمان در تشخیص مناسب یا نامناسب بودن بازیها کمک کنید، البته تا آنجا که ممکن است باید با روش های دوستانه او را همراهی کنید.
ـ با بازیهای رایانهای و گذراندن دورههای آموزشی در این زمینه آشنا شوید و در صورت لزوم برخی از نکات را از کودک دلبندمان یاد بگیرید.
ـ مثل یک دوست بهطور فعال در خرید بازیها نقش داشته باشید و سعی کنید بازیهایی را برای فرزندمان انتخاب کنید که مناسب سن او هستند، بنابراین باید از گروه سنی بازیها آگاه باشید.
ـ تمام رسانههایی را که فرزندمان از آن استفاده میکند، کنترل کنید.
ـ زمانی را برای فرزند دلبندمان در نظر بگیرید و با او درباره بازیها صحبت کرده و احساس او را درباره آن نیز جویا شوید.
ـ به عنوان یک پدر و مادر آگاه باید اطلاعات کاملی در مورد بازیها کسب کنید. بازیهای فکری و اکشن را برای کودک خود انتخاب کنید، اما مدت زمان استفاده از هرکدام را مشخص نمایید. بهطور کلی مدت زمان بازی کودک در روز نباید بیشتر از دو ساعت باشد.
ـ والدین باید در نظر داشته باشند که تنها درصد محدودی از بازیها بسیار خشن و نامناسب هستند و بسیاری از بازیها اثرات مثبت زیادی میتوانند روی کودک ما داشته باشند.
ـ ایدهها و اطلاعات خود را درباره بازیها با والدین دیگر درمیان بگذارید و از آنها کمک بگیرید.
منبع: بخش علمی پزشکی سایت خبرنگاران جوان
تهیه کننده مطلب : سرکارخانم فریبا پوراحمدی معاونت فناوری آموزشگاه
تایید کننده مطلب: جناب آقای جواد صدیقی مدیریت محترم آموزشگاه