یکی از مشکلاتی که ممکن است والدین با آن روبرو شوند، زمانی است که کودک آنها در یادگیری مهارت‌های ابتدایی یا یادگیری برخی از موضوعات پیش پا افتاده، تأخیر داشته باشد. این کودکان به عنوان “کودک دیر آموز” (Late Bloomer) شناخته می‌شوند. در واقعیت دیر آموز بودن کودکان نباید به معنای این باشد که آنها توانایی یادگیری را ندارند بلکه نیاز به تلاش بیشتر و فعالیت یادگیری بالاتری نسبت به هم نوع و همسن خودشان دارند. در این مقاله، به بررسی تعریف، دلایل و رویکردهای درمانی برای کودکان دیر آموز خواهیم پرداخت.
چه کودکی دیر آموز است؟
کودک دیر آموز یا دانش آموز دیرآموز به کودکانی گفته می شود که در توسعه مهارت‌های بدنی، زبانی یا اجتماعی و مهارت‌های فکری او با سرعت بسیار کمتری نسبت به همسالانش رشد کند. این تأخیر می‌تواند در یک یا چندین زمینه رخ دهد و کودک دقیقاً همان مراحل رشدی را مانند همسالان خود، اما با سرعت نسبتاً آهسته، طی می کند. برخی از این کودکان در نهایت ممکن است به سطح همسنان خود برسند، در حالی که برخی دیگر ممکن است نیاز به حمایت‌های خاص در طول زندگی داشته باشند. در برخی موارد ممکن است، کودک دارای هوش کمتر از حد متوسط باشد.
دلایل تأخیر در یادگیری / علت دیر آموز بودن کودک
تأخیر در یادگیری می‌تواند به دلیل مشکلات مادی، زمینه‌های ژنتیکی، محیطی یا ترکیبی از این عوامل رخ دهد. در برخی موارد، عامل خاصی قابل شناسایی نیست. عوامل ممکن عبارتند از:
مشکلات حسی – حرکتی در کودکان دیرآموز
برخی از کودکان ممکن است مشکلات در توانایی شناخت، ادراک یا پاسخ به فعالیت های حسی یا حرکتی داشته باشند. به عنوان مثال، کودکی را در نظر بگیرید که مشکلاتی در بینایی یا شنوایی داشته باشند و همین عامل باعث می شود تا اتفاقات محیط پیرامون خود را با تاخیر دریافت کند یا درک نماید بنابراین این کودک دچار مشکل یادگیری خواهد شد.
برخی از این کودکان مشکلات دیداری – حرکتی، یادگیری شفاهی را بر یادگیری بصری ترجیح می‌دهند. آنها تشخیص تمایز بین اشیاء با اندازه ها، رنگ ها و شکل های مختلف را دشوار می دانند. آنها نمی توانند اشیاء مشابه را درک کنند و در به خاطر آوردن آنها مشکل دارند. این کودکان معمولا دستخط ضعیفی دارند و دوست دارند به جای یادگیری کاملبه صورت ناقص یادگیری را انجام دهند و همچنین در برخی از موارد دیده شده ممکن است حرکات بدنی نامناسبی داشته باشند.
مشکلات زبانی – کلامی
برخی از کودکان ممکن است با ایجاد کلمات یا درک زبان دچار مشکل شوند و بیان کلامی آنها دشوار است و نمی توانند به راحتی منظورشان را بیان کنند. در صورتی که کودک از نظر یادگیری این علائم را داشته باشد دچار مشکلات زبانی باشد که شامل مشکلات در تصویرسازی کلمات، فهمیدن معنی کلمات یا تولید جملات مناسب با فعل و فعال مشخص باشد همچنین خواندن چیزی در سکوت برای آنها آسانتر از خواندن با صدای بلند است.
اختلالات یادگیری
اختلالات یادگیری، مانند اختلال خواندن (Dyslexia) یا اختلال ریاضی (Dyscalculia)، می‌تواند در یادگیری مشکلاتی ایجاد کند. کودکان 6 ساله دیرآموز در بیشتر موارد قادر به حفظ آنچه می‌آموزند نیستند. بر اساس میزان تمرکز و توجه، دامنه توجه بسیار کوتاهی دارند و توانایی ایجاد یک پیوستگی و ارتباط معنایی در یادگیری های خود ندارند برای مثال فرض کنید دو مسئله بیان می شود و هر دو دارای مفهوم یکسان هستند اما کودک قادر نیست بین این ارتباطی مفهومی ایجاد کند، مگر اینکه به طور خاص گفته شود.
محیط زندگی
همه کودکان در سنین مختلف از محیط پیرامون خود تاثیر پذیری بالایی دارند، بنابراین ممکن است محیط خانه، مدرسه یا جامعه، تأثیر قابل توجهی بر یادگیری آنها داشته باشد. استرس، خشونت، فقر یا نادیده گرفته شدن نیاز‌های بنیادی کودک می‌تواند به تأخیر در یادگیری منجر شود. الگوی رفتاری اجتماعی کودکان دیرآموز عمدتاً نابالغ و ناپایدار است. آنها فاقد قضاوت هستند و گاهی اوقات می توانند در مورد مسائل جزئی پرخاشگر شوند. آنها خودآگاه هستند، تمایل زیادی به رویاپردازی دارند و دوست دارند زمانی را در تنهایی یا در جمع بچه های کوچکتر بگذرانند. آنها ممکن است هنگام کار در یک گروه از نظر کلامی مناسب نباشند و خلق و خوی آنها در چند ثانیه تغییر کند.
تهیه کننده:آموزگار پایه ی دوم-خانم شجری
تایید کننده:مدیریت آموزشگاه-آقای علیخانزاده