رنگ ها بازتابی از نور هستند که به شکل های متفاوتی دیده می شوند. رنگ ها توانایی زیادی برای تاثیر گذاشتن بر روحیه و خلق و خوی انسان ها دارند . رنگ درمانی یک شیوه مهم درمانی در سلامتی روان است . در این مطلب ما شما را با تاثیر رنگ های مختلف بر روح و روان آشنا می کنیم.
رنگ درمانی چیست وچه تاثیری بر سلامت روان دارد؟
آیا تغییر ساده ای در سایه رنگ ها می تواند به سلامت شما کمک کنند؟ بر اساس فنونی با سابقه ای قدیمی که درمجموع رنگ درمانی نامیده می شوند، رنگ می تواند واقعاً خلق وخوی شما را بهبود بخشد و تأثیرات بیشتری هم داشته باشد. رنگ درمانی که به آن کروموتراپی هم می گویند، به شیوه استفاده از رنگ و نور برای برقراری تعادل، آرامش ذهنی و بهبود سلامت اشاره دارد.
الین- ماری آستن- شارپ یک رنگ درمانگرتاییدشده دراین باره می گوید:«رنگ درمانی یک شیوه مهم درمانی جایگزین است، زیرا به آسانی در دسترس و تأثیربخش است.» قرار دادن بیماران در معرض رنگ های گوناگون از طریق نور برای درمان مشکلات روان شناختی و فیزیولوژیکی در فرهنگ های باستانی در مناطقی مانند چین، هند و مصر ریشه دارد .
نظام باستانی پزشکی آیوورودیک در هند که رویکردی کل گرا به مراقبت از بدن (ذهن، جسم و روحیه دارد) نیز به استفاده از رنگ های برای درمان بیماری های گوناگون بر اساس این اعتقاد که رنگ های متفاوت نیروهای شفادهندگی متفاوت دارند می پردازد.
این نظام پزشکی خواص را به طورمعمول به رنگ های رنگین کمان نسبت می دهد:
قرمز:انرژی می دهد، نیرو را بالا می برد، گردش خون را تحریک می کند.
آبی:تسکین می بخشد، باعث آرامش و آسودگی می شود، تفکر منطقی را برمی انگیزد.
زرد:انگیزه ایجاد می کند، وضوح ذهنی و توانایی ارتباط گرفتن را ارتقا می دهد.
سبز:سرزندگی و هماهنگی را تشدید می کنند و اثری پایدارکننده دارد.
نارنجی:بی باکی، شورونشاط و هوش را تقویت می کند.
بنفش/ارغوانی:به تقویت اعتمادبه نفس و الهام بخشی یا درون انگیزی کمک کرده و دستگاه عصبی را متعادل می کند.
سفید:همه رنگ ها را در خود دارد؛ برای شفابخشی و هشیاری معنوی خوب است.
رنگ درمانی
رنگ درمانی تاثیر فراوان بر سلامت روان افراد دارد. امروزه رنگ درمانگرها از وسایل کاربردی مانند روسری ها و بطری های شیشه ای رنگی گرفته تا جواهرات رنگی، نوردهی ملایم و حتی غذاهای رنگارنگ برای درمان افسردگی، اضطراب و حتی کاهش عوارض ناشی از سکته مغزی استفاده می کنند.
آستن شارپ می گوید:«آبی رنگی آرام بخش و رنگی ایده آل برای اضطراب است. سبز ما را متعادل می کند و باعث تجدیدقوای بدنمان می شود. رنگ زرد به هشیار و مطمئن باقی ماندن ما کمک می کند. قرمز انرژی ما را تقویت می کند. افرادی که دچار افسردگی هستند با رنگ های زرد خوش بین تر و با رنگ نارنجی صمیمی تر می شوند. صورتی بیانگر عشق به خود است که به نظر من همه ما برای شفا یافتن واقعی به آن نیاز داریم.»
به گفته او، اغلب ما متوجه نیستیم که درواقع در طول زندگی هایمان در حال استفاده از رنگ درمانی بوده ایم. همه انتخاب رنگ ها، چه درباره لباس و مبلمان باشد و چه درباره غذا و مسواک باعث می شوند، ما احساس بهتری بکنیم. او می گوید:«حتی هنگامی که مطلقاً هیچ چیز رنگارنگی در محیط شما وجود ندارد، می توانید از ذهنتان استفاده کنید و عامدانه رنگ هایی را می خواهید تصور کنید و به اصطلاح «رنگ را به آنجایی که می خواهید بهبود یابد بدمید.» این به اصطلاح دمیدن رنگ را می توانید در هر جایی تمرین کنید.» گرچه این کار بسیار ساده به نظر می رسد، اما آیا شاهدی وجود دارد که واقعاً رنگ درمانی مؤثر است؟
لسلی هرینگتون، رئیس شرکت ال چ کالر، یک شرکت مشاوره رنگ، دراین باره می گوید:«فرصت واقعی که رنگ در اختیار شما می گذرد این است که خصوصیات عاطفی یا رفتاری را که در پی آن هستید با رنگ مناسبی (از دیدگاه خودتان) پیوند دهید.»
هرینگتون که راهبردهای کاربرد رنگ را برای شرکت ها در سراسر دنیا ارائه می دهد، توضیح داد که تجربه انسان ها با رنگ از طریق رشته ای از به اصطلاح فیلترها صورت می گیرد. ازجمله این فیلترها واکنش های ذاتی یا فیزیولوژیک به رنگ ها است، اما تداعی های آموخته شده با رنگ ها بر اساس فرهنگ ها و تجربیات افراد هم در این مورد مؤثر است. بنابراین رابطه با رنگ ها در سطح فردی می تواند بسیار پیچیده باشد.
هرینگتون می گوید مجموعه فزاینده ای پژوهش ها بیانگر آن است که رنگی هایی معین به طوری یکنواخت و به شیوه ای قابل پیش بینی تأثیراتی بر رفتار می گذراند، برای مثال رنگ قرمز و نارنجی باعث تحریک شدن و نیرو بخشیدن می شوند درحالی که رنگ آبی و سبز آرام بخش هستند. برخی از رنگ ها مانند زرد درواقع می توانند خلق وخو را بالا ببرند، اما پردازش آن ها انرژی بیشتری می گیرد و ممکن است لازم باشد که با «دوزهای کم» دریافت شوند. بنابراین در فضای کاری ممکن است مفید باشد که از رنگ آبی و سبز استفاده کنیم تا بالاترین میزان تمرکز و توجه در افراد ایجاد شود قرمز و نارنجی برای مشکل گشایی گروهی و تسهیل ارتباط اجتماعی مفید است و رنگ زرد باعث تقویت تفکر عقلانی و نوآوری می شود. البته هرینگتون می گوید، کل محیط کار نیاز به بررسی دارد. پنجره ها و نور طبیعی، صدا و مبلمان، همه از عواملی هستند که در پیامدها تأثیر می گذارند.»
رنگ در مذهب
یکی از بارزترین نمونه های نمادین رنگ، کاربرد آن در کتب مقدس است. قرآن، آشکارا مفاهیم عرفانی، ماورایی و بهشت و جهنم را در قالب رنگ ها به انسان می شناساند. برای مثال، رنگ سبز در قرآن، یک رنگ برجسته و در درختان است. گاهی سبز را نشانه جوانی و رشد و نمو می داند (حج /63) و در جایی سفیدی و سیاهی، نماد شب و روز و نیز نماد خوشبختی و تیره بختی است. (بقره /187 ). در جایی دیگر، رنگ زرد، نشانه شادی روح انسان است. (بقره /69 )
در «حلیه المتقین» آمده که بهترین رنگ ها در جامعه، سفید است:از حضرت رسول (ص) نقل شده است:«بپوشید حله سپید که آن نیکوترین و پاکیزه ترین رنگ هاست.» لباس سفید موجب می شود که انسان آن گونه که هست، جلوه گر شود و از طرفی، نوعی اثر مفرح، دلگشا و روحانی دارد. حضرت امام محمد باقر (ع) نیز می فرماید:«سفید از همه رنگ ها نزد خدا محبوب تر است.» همچنین در حدیثی از امام صادق (ع)، لباس سیاه، لباس اهل جهنم معرفی شده است.
تهیه کننده و تایید کننده مطلب : سرکار خانم فاطمه زحمتکش مربی محترم هنر آموزشگاه